تحلیلگر کسب و کار (Business Analyst) نقشی است كه داراي مهارت هاي قوي در كسب و كار و درک مناسب و خوب در حوزه كسب و كار بوده و بهطور معمول متخصص در صنعت و بازار كار میباشد.
نقش كليدي اين تحليلگر، تحليل فرآيندهاي كسب وکار، رويهها، ساختار سازماني، تحلیل سازمان و مدیریت نیازمندیها است. درمجموع براي اين نقش عناوين شغلي از قبيل مشاور كسب و کار، مشاور مديريت بكار برده ميشود.
ولي توجه به اين نكته ضروري است كه تحليلگر كسب و كار خود اصطلاحي است كه براي بسياري از نقشها در حوزه تحليل كسب و كار بكار برده شده و نتیجتاً ” میتواند باعث سردرگمي و تفسير غلط گردد. نقشهای که بهطور معمول تحت عنوان تحلیلگر کسب و کار در دنیای حرفهای فعالیت مینمایند عبارتاند از:
- تحلیلگر فرآیند کسب و کار
- معمار کسب و کار
- تحلیلگر داده
- تحلیلگر سیستم کسب و کار
- تحلیلگر کسب و کار فناوری اطلاعات
- مهندس نیازمندیها
- تحلیلگر سیستم
- تحلیگر مبتنی بر تجربه کاربری/قابلیت کارایی
تحلیلگر فرآیند کسب و کار کیست؟
نقش تحليلگر فرآيند كسب و كار (Business Process Analyst) بيشتر تخصصي است كه نقش تحليلگر كسب و كار آن را ایفا کرده و اين متخصص، كسي است كه بهطور معمول با مديريت فرآيند كسب و كار (Business Process Management) به همراه Service Oriented Architecture در مدلسازی جريانهاي كاري درون كسب و كار سروکار دارد.
تحليلگر فرآيند كسب و كار يك مدلساز فرآيندهاي كسب و كار است. اين شخص از نرمافزارهاي مناسب جهت مدلسازی فرآيندهاي كسب و كار استفاده ميكند كه ميتوانند مدل كشيده شده را تحليل،
شبیهسازی و حتي بهطور مستقيم اجرا نمايند. همچنین تحليلگران فرآيند كسب و كار به مديران كسب و كار سازمان در تصميمگيريهای لازم سازمانی، از طریق ايجاد و شبيهسازي سناريوهاي “What-if” كمك ميكنند.
عناوين ديگري كه بهطوری معمول براي اين نقش بكار ميروند را میتوان شامل مهندس فرآيند كسب و كار، مهندس جريان كاري، مدلساز فرآيند كسب و كار و تحلیلگر كسب و كار (در شکل عمومي آن) دانست.
معمار کسب و کار کیست؟
معمار كسب و كار (Business Architect) در بسياري از پروژهها مسئول چارچوب كامل موجود در كسب و كار ميباشد كه بايد تمامي جوانب مهم كسب و کار را شناسايي و مستندسازي نمايد كه اين كار دربرگيرنده تمامي اجزايي است كه در مدلسازی كسب و كار نیز مورداستفاده قرار خواهد گرفت.
اين نقش نيازمند دارا بودن مهارتهاي ارتباطي و دانش مناسب در حوزه كسب و كار بوده و باید داراي ارتباط نزديكي با تحليلگر فرآيند كسب و كار باشد. برای همین در خیلی از مواقع بهتر است تا يك نفر اين دو نقش را ايفا نمايد.
تحلیلگر داده کیست؟
تحليلگر داده (Data Analyst)، متخصصي است كه تمركزش بر تحليل و ريشهيابي مشكلاتي است كه در ارتباط با داده، نوع داده و روابط ميان دادههاي موجود در حوزه كسب و کار يا سيستمهاي فناوري اطلاعات ميباشند.
بهطور معمول این نقش درگير موارد زير است:
مستندسازي نوع و ساختار دادههاي كسب و کار (Logical Modeling)
تحليل و دادهکاوی كسب و كار باهدف شناسايي الگوها و همكاريهاي ميان طيف وسيعي از اطلاعات نگاشت و رديابي دادهها از سيستمی به سيستم دیگر باهدف حل مشكلات موجود در حوزه كسب و كار و سيستمهای موجود در آن طراحي وساخت گزارشها اطلاعاتي و ابزار گزارشگيري باهدف كمك به مديران ارشد و اجرايي درگرفتن تصميمات مهم و كليدي اجراي تحليل آماري بر روی دادههاي كسب و كار جمعآوري شده عناوين ديگري كه بهطوری معمول براي اين نقش بكار ميروند را میتوان شامل مدلسازی داده، تحليلگر هوشمند كسب و كار، تحليلگر انبارهی داده، تحليلگر سيستم و تحليلگر كسب و كار (در شکل عمومي آن) دانست.
تحلیلگر سیستم کسب و کار کیست؟
نقش تحليلگر سيستم كسب و كار اساساً براي متخصص تحليلي است كه مسئوليتش با جمعآوري نیازمندیها شروع و با ارائه راهحل و مشخصههاي فني برای آن خاتمه مييابد.
در اصل نقش تحليلگر سيستم كسب و كار ترکیب IT Business Analyst و System Analyst بوده و باید دارای جزئیات و دانش مناسب در بخش حوزه كسب و كار و همچنین توانمنديهاي مناسب و گسترده در تحليل و ارائه راهحلهاي سيستمي باشد.
عناوين ديگري كه بهطوری معمول براي اين نقش بكار ميروند را میتوان شامل مهندس نیازمندیها، تحليلگر كسب و كار IT، تحليلگر سيستم و تحليلگر كسب و كار (در شکل عمومي آن) دانست.
تحلیلگر کسب و کار فناوری اطلاعات کیست؟
تحليلگر كسب و كار فناوري اطلاعات متخصصي است كه بهطور عموم با استخراج و تحليل نیازمندیها و حل ریشهای مشكلات از طريق بهکارگیری راهحلهاي فناوري اطلاعات ارتباط دارد. اين نقش همانند پلي است که ميان كسب و كار و فناوري اطلاعات عمل ميكند.
تحليلگران در اين نقش بهطور عملي كارشان را هنگامیکه يك پروژه فناوری اطلاعات شروع ميشود آغاز کرده و نیازمندیها را از طريق ذينفعان کلیدی استخراج نموده، تحليل و مستندسازي کرده كه اين كار در دستاورد سند نیازمندیهای کسب و کار (Business Requirements Document) صورت ميگيرد و در ادامه اقدام به تهيه مشخصات عملياتي سيستم مينمايند. در اين نقش تحليلگر ممكن است با تيم پیادهسازی و تضمين كيفيت در جهت اجراي بهتر و موفقتر پروژه تعامل داشته باشد.
عناوين ديگري كه بهطوری معمول براي اين نقش بكار ميروند را میتوان شامل مهندس نيازمندي، تحليلگر نيازمندي، مشاوره نرمافزار، تحليلگر نرمافزار و تحليلگر كسب و كار (در شکل عمومي آن) دانست.
مهندس نیازمندیها کیست؟
مهندس نیازمندیها (Requirement Engineer) اصطلاحي است كه اغلب توسط بسياري از مردم بهعنوان نقشي كه در دل IT Business Analyst بوده و فعاليتش محدود به جمعآوري نیازمندیها و مستندسازي آنها میباشد، بهکاربرده ميشود. واقعيتي كه وجود دارد اين است كه هيچ استاندارد شفاف و مشخصي براي حوزه فعاليتهاي مهندس نیازمندیها وجود ندارد.
از ديدگاه تجربه، اين اصطلاح اشاره به نقشي دارد كه بين تحليلگر كسب و كار در فناوري اطلاعات (IT Business Analyst) و تحليلگر سيستم (System Analyst) نشسته و با ذينفعان پروژه بهویژه كاربران نهايي در جهت استخراج، درك، تحليل و مستندسازي نيازمنديهای يك سيستم تعامل دارد تا نيازمنديهاي واقعي كسب و كار را که پاسخگويي به آنها ميتواند باعث حل مشكل كسب و كار گردد را مشخص نمايد.
عناوين ديگري كه بهطوری معمول براي اين نقش بكار ميروند را میتوان شامل تحليلگر نیازمندیها، تحليلگر سيستم كسب و كار و تحليلگر كسب و كار (در شکل عمومي آن) دانست.
تحلیلگر سیستم کیست؟
تحليلگر سيستم (System Analyst) يك تحلیلگر کسب و کار در فناوری اطلاعات (IT Business Analyst) است، كسي كه بيشتر تمركز او بر روي طراحي سيستم و جنبههاي فني راهحل ارائهشده براي نيازمنديهاي كسب و كار ميباشد.
نقش تحليلگر سيستم اساساً بر روی راهحلهاي سيستمي متمركز بوده (بهطور معمول در فرآيند جمعآوری نیازمندیها شركت ندارد) و در ايجاد مشخصههاي فني و عملياتي لازم در راهحل ارائهشده فعال ميباشد. اين متخصص هنگامیکه نيازمندها بهطور شفاف تعريف میشود، راهحلهاي عملياتي مناسب را ايجاد و با همكاري با بخش فني ( معماران، طراحان و پياده سازان) اقدام به ايجاد مشخصههاي فني لازم در راهحل ارائهشده براي نیازمندیها مینماید.
عناوين ديگري كه بهطوری معمول براي اين نقش بكار ميروند را میتوان شامل مهندس سيستم و تحليلگر كسب و كار (در شکل عمومي آن) دانست.
تحلیلگر مبتنی بر تجربه کاربری و قابلیت کارایی کیست؟
تحلیلگر مبتنی بر تجربه کاربری (User Experience Analyst)/قابلیت کاربرد (Usability Analyst) اشاره به گروه وسيعي از متخصصين دارد كه در طراحي واسط كاربري يا طراحي مبتني بر تجربه كاربري براي ايجاد برنامهها و وبسایتهاي نرمافزاري فعال ميباشند.
تحليلگرانی كه بهطور ويژه در اين نقش فعال هستند با نيازمنديهاي موجود در حوزه قابليت كاربرد و طراحي مبتني بر تجربه كاربري موردنیاز در برنامههاي نرمافزاري سرو كار داشته و هنگامیکه نیازمندیها بهخوبی توسط اين متخصصين درك و تعريف میگردند، اقدام به طراحي واسط نهایی كاربری، واسط اوليه كاربري يا شبيهسازي محيط نرمافزاری مينمايند تا علاوه بر اینکه واسط كاربري لازم را نمايش دهند، چگونگي تعامل كاربران نهايي باواسط كاربري را نيز مشخص سازند.
عناوين ديگري كه بهطور معمول براي اين نقش بكار برده ميشوند را ميتوان شامل طراح واسط كاربري، طراح وبسایت، متخصص قابليت كارايي، متخصص طراحي مبتني بر تجربه كاربري، طراح تعاملات و تحليلگر كسب و كار (در شکل عمومي آن) دانست.
کتاب راهنمای تحلیل کسب و کار یا BABOK که در سال ۲۰۱۵ منتشر شده است، از منابع مهم حوزه تحلیل کسب و کار به حساب میآید. تحلیلگران کسب و کار این کتاب را به عنوان یک راهنمای مهم در امور کاری و حرفهای خود میشناسند. همچنین، جهت شرکت در امتحانات بینالمللی موسسه IIBA نیز از این منبع به عنوان اصلیترین منبع یاد میشود. برای استفاده از نسخه اصلی و زیان انگلیسی این کتاب دکمه زیر را بفشارید.